Άρης Σφακιανάκης: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

2019-12-12 17:57

Ο Άρης Σφακιανάκης γεννήθηκε το 1958 στο Ηράκλειο Κρήτης. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Το πρώτο του βιβλίο με διηγήματα, Όταν βρέχει και φοράς παπούτσια κόλετζ, κυκλοφόρησε το 1981 από τις Εκδόσεις Κέδρος, όπως και το 1984 το δεύτερο βιβλίο του, Οι παράξενες συνήθειες της οικογένειας Μόρφη, το 1990 το τρίτο βιβλίο του, Ο τρόμος του κενού, το 1993 το τέταρτο βιβλίο του, Η νόσος των κινέζικων εστιατορίων. To 1998 κυκλοφόρησε το πέμπτο βιβλίο του, με τον τίτλο Δεν ήξερες... δεν ρώταγες! – το πρώτο μιας τριλογίας που συνεχίστηκε με το Μπέιμπι Σίτινγκ (2002). Ακολούθησαν τα βιβλία Το περσικό φιλί (Κέδρος, 2004), Μητροπόλεις, ιστορίες, παράδεισοι (Ελληνικά Γράμματα, 2006), Η μοναξιά δεν μου ταιριάζει (Κέδρος, 2008) και Ου μπλέξεις (Κέδρος, 2011). Συνέχισε με το Παντρεμένες (Κέδρος, 2013) και Έξοδος (Κέδρος, 2016). Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση και το σενάριο. Το τελευταίο του μυθιστόρημα, Η σκιά του κυβερνήτη (Κέδρος, 2019) μας έδωσε την αφορμή για τη συζήτηση που ακολουθεί.

Διαβάζοντας το βιβλίο σας Η σκιά του κυβερνήτη, ένιωσα όμορφα γιατί έμαθα πράγματα που δεν έχουν γραφεί ή ειπωθεί. Γιατί δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα για την ελληνική ιστορία εκείνης της περιόδου;

Η εκπαίδευση –την οποία ο Καποδίστριας θεωρούσε θεμέλιο λίθο στο νέο ελληνικό κράτος– έχει να παίξει έναν ρόλο στο σύστημα. Δυστυχώς, δεν κατάφερε να σταθεί στο ύψος που της αναλογεί. Ο ψιττακισμός, που αναδείχθηκε ως η ύψιστη αξία μάθησης, είναι ο Άδης της γνώσης. Έτσι δεν πάμε πουθενά. Και η παιδεία αυτού του τόπου έχει εναποτεθεί στον πατριωτισμό των Ελλήνων – ολίγιστος πλέον και αυτός. Δεν ομιλώ για τα φροντιστήρια, που είναι το όνειδος της εκπαίδευσης.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα της συγγραφής του βιβλίου;

Ξεκίνησε από την οδό Κασομούλη, όπου μετακόμισα πριν από δέκα χρόνια. Αναρωτήθηκα: ποιος είναι πάλι αυτός ο Κασομούλης που έδωσαν το όνομά του σε δρόμο; Διαπίστωσα ότι είχε ζήσει στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης κι είχε γράψει πεντάτομο πόνημα απομνημονευμάτων γύρω από εκείνη την εποχή. Φυσικά, έτρεξα και το αγόρασα. Έτσι ξεκίνησαν όλα, με μια μετακόμιση.

Ποιες ήταν οι δυσκολίες που συναντήσατε;

Η έρευνα για τη συγγραφή υπήρξε για μένα μεγάλη απόλαυση, καθώς μάθαινα για πράγματα εντελώς άγνωστα. Οι δυσκολίες άρχισαν όταν έπρεπε να βάλω σε τάξη όλο αυτό το υλικό που είχα μαζέψει. Ούτε να το σκέφτομαι δεν θέλω.

Ιωάννης Καποδίστριας. Ένας παρεξηγημένος πολιτικός. Για ποιο λόγο; Ποια είναι η αλήθεια για την προσωπικότητα του κυβερνήτη;

Οι άνθρωποι δύσκολα αποδέχονται τις αλλαγές. Όμως για να φτιαχτεί ομελέτα πρέπει να σπάσουν αυγά. Σε μια δημοκρατία το σπάσιμο αυγών δεν είναι πολιτικώς ορθό – ήγουν, απαιτείται μια δεσποτική μορφή για να γίνουν κάποιες μεταρρυθμίσεις ουσίας. Ο Καποδίστριας ήθελε να προχωρήσει σε σπουδαίες αλλαγές. Επικράτησε η στασιμότης.

Είναι γνωστός για τη φροντίδα του για την παιδεία. Ποια ήταν η σημασία της μόρφωσης για τον ελληνικό λαό;

Χωρίς μόρφωση δεν πας πουθενά – το πολύ πολύ στα ρυζοχώραφα. Απλά μαθηματικά, αγαπητέ Ουότσον.

Προσπάθησε να εξωραΐσει και να δείξει πυγμή στην πολιτική σκηνή. Ποιοι του έσκαψαν τον λάκκο;

Τον λάκκο τον έσκαψε μόνος του, όταν ήρθε να καθαρίσει την κόπρο του Αυγεία χωρίς να ονομάζεται Ηρακλής.

Στο μυθιστόρημά σας φωτίζετε την περίοδο της ζωής του από τον ερχομό του μέχρι τη δολοφονία του στο Ναύπλιο. Γιατί διαλέξατε αυτή την περίοδο;

Επειδή αυτή είναι που ενδιαφέρει εμάς τους επιγόνους του – εμένα, τουλάχιστον, δεν με ενδιαφέρει να μάθω τι έκανε στο παλάτι του τσάρου ως υπουργός του.

Οι άνθρωποι δύσκολα αποδέχονται τις αλλαγές.

Ο Καποδίστριας του βιβλίου σας είναι ένας έντιμος πολιτικός, που καθημερινά αφουγκράζεται τα βάσανα και τα πάθη του λαού. Αλήθεια, πώς τον αντιμετώπιζε ο απλός λαός;

Ο λαός τον έβλεπε σαν μεσσία.

Και πώς οι κοτζαμπάσηδες και οι μικροπολιτικοί;

Οι κοτζαμπάσηδες και οι μικροπολιτικοί σαν βελζεβούλη.

Ταγμένος στο καθήκον βάδισε μέχρι το τέλος με έναν σκοπό, την ολοκλήρωση του έργου του. Από πού έπαιρνε αυτή τη δύναμη να προχωρήσει αψηφώντας τους χίλιους κινδύνους που αντιμετώπισε;

Η ακάματη αγάπη του για την Ελλάδα και ο στόχος του να την κάνει κράτος ήταν αυτά που τον κρατούσαν όρθιο μέσα στη θύελλα.

Στα σκαλιά της εκκλησίας του Αγίου Σπυρίδωνα έσβησαν, με τη δολοφονία του, οι ελπίδες για την πραγματοποίηση του οράματός του. Πώς χάθηκε αυτή η μεγάλη ευκαιρία;

Δυστυχώς, για μια ακόμη φορά σε αυτόν τον τόπο επικράτησαν τα μικρά συμφέροντα απέναντι στο γενικό καλό. Φαίνεται ότι η φυλή μας ταλανίζεται από μια τάση αυτοκαταστροφής –βλέπε Μικρά Ασία– και μια σχεδόν έμφυτη τάση διχασμού.

Μπορείτε να μας αναφέρετε, πέρα από τον Καποδίστρια, και άλλους σημαντικούς πολιτικούς που πρόσφεραν στην Ελλάδα και πίστεψαν σε μια καλύτερη Ελλάδα;

Χαρίλαος Τρικούπης, Ελευθέριος Βενιζέλος, Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου.

Πώς νιώθετε τώρα που έχετε καταθέσει μια δική σας άποψη για την προσωπικότητα του κυβερνήτη;

Αποκαμωμένος.

Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;

Υπομονή και εγκαρτέρηση. Σας ευχαριστώ θερμά!

 

Η σκιά του κυβερνήτη
Άρης Σφακιανάκης
Κέδρος
509 σελ.
ISBN 978-960-04-5005-7
Τιμή €16,60

 

 

πηγή : diastixo.gr