Μουσική-«“Αΐντα” του Τζουζέππε Βέρντι από την Εθνική Λυρική Σκηνή» του Κώστα Καρασαββίδη

2016-06-16 13:00

Από το 1955 μέχρι σήμερα, η Εθνική Λυρική Σκηνή εξακολουθεί να είναι ο κρατικός καλλιτεχνικός φορέας που άτυπα εγκαινιάζει το Φεστιβάλ Αθηνών, καθώς οι παραστάσεις της παραδοσιακά προηγούνται των υπόλοιπων εκδηλώσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η έναρξη του Φεστιβάλ Αθηνών 2016 πραγματοποιήθηκε στις 10 Ιουνίου με την Αΐντα του Τζουζέππε Βέρντι από την Εθνική Λυρική Σκηνή στο κατάμεστο κόσμου Ωδείο Ηρώδου του Αττικού. Η Αΐντα, στην πρεμιέρα των τεσσάρων ήδη sold out παραστάσεών της, ενθουσίασε το κοινό με την καλλιτεχνική της αρτιότητα σε επίπεδο σκηνοθεσίας και σκηνογραφίας, την καλά συντονισμένη ορχήστρα υπό τη διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη και τους εξαίρετους, συνολικά, σολίστες και χορωδούς της Ε.Λ.Σ. Αποτέλεσε την πανηγυρική έναρξη ενός άκρως ενδιαφέροντος και καλλιτεχνικά πλούσιου Φεστιβάλ, που θα αποτελέσει τον κύριο άξονα του πολιτιστικού τοπίου της Αθήνας για τους επόμενους σχεδόν τρεις μήνες.

Από το 1958 μέχρι σήμερα, η Αΐντα έχει παρουσιαστεί από την Εθνική Λυρική Σκηνή συνολικά σε δώδεκα διαφορετικές θεατρικές περιόδους και οκτώ διαφορετικές σκηνοθετικές προσεγγίσεις. Ειδικότερα, η φετινή παραγωγή αποτελεί την έβδομη φορά που η συγκεκριμένη όπερα παρουσιάζεται στο Ωδείο του Ηρώδου του Αττικού στo πλαίσιo του Φεστιβάλ Αθηνών, σε πέμπτη διαφορετική σκηνοθεσία. Για πρώτη φορά η Ε.Λ.Σ. συνεργάζεται σε παραγωγή της με το φημισμένο Φεστιβάλ Όπερας της Ταορμίνα, καθώς ο καλλιτεχνικός του διευθυντής Ενρίκο Καστιλιόνε υπογράφει τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά, τις βιντεοπροβολές και τους φωτισμούς της παραγωγής. Η σχέση μάλιστα των συντελεστών της Ε.Λ.Σ. με το Φεστιβάλ Όπερας της Ταορμίνα φαίνεται ότι γίνεται πλέον στενότερη, καθώς μόλις πέρυσι ο Μύρων Μιχαηλίδης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Λυρικής Σκηνής, διηύθυνε εκεί Κάρμεν, Ντον Τζοβάνι και Κουρέα της Σεβίλλης.

Οι απόλυτα υποβλητικές βιντεοπροβολές που επένδυσαν σκηνογραφικά την παράσταση δημιουργούσαν συχνά, υποβοηθούμενες και από τη μνημειακή αρχιτεκτονική του Ηρωδείου, μια αυθεντική αίσθηση αιγυπτιακού μεγαλείου.

Σκηνοθετικά ο Καστιλιόνε επιδίωξε να αυξήσει την κινητικότητα των μονωδών στη σκηνή, προκειμένου με τη φυσική τους κίνηση και με τα τραγουδιστικά τους σόλο, ντουέτο και τρίο να γεμίζουν τη σχεδόν άδεια από αντικείμενα σκηνική του πρόταση. Εντέλει, ωστόσο, η στατικότητα δεν αποφεύχθηκε – ιδίως στις σκηνές όπου κανονικά θα επιβαλλόταν η κίνηση ενός μεγάλου πλήθους χορωδών και χορευτών. Δυστυχώς, το μικρό βάθος της σκηνής του Ωδείου αποτέλεσε δεσμευτικό παράγοντα, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με το γεγονός ότι την παραγωγή πλαισίωσαν και έκτακτοι χορωδοί πέραν της κανονικής χορωδίας και του μπαλέτου της Ε.Λ.Σ., καθώς και πολλοί βοηθητικοί ηθοποιοί. Οι απόλυτα υποβλητικές βιντεοπροβολές που επένδυσαν σκηνογραφικά την παράσταση δημιουργούσαν συχνά, υποβοηθούμενες και από τη μνημειακή αρχιτεκτονική του Ηρωδείου, μια αυθεντική αίσθηση αιγυπτιακού μεγαλείου. Η δύναμη και η ένταση των αισθητικά άρτιων εικόνων είναι ένα βίωμα που δυστυχώς δεν μπορούμε να μεταφέρουμε επαρκώς· ως προς τη λειτουργικότητα των προβολών, ωστόσο, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι εικόνες εναλλάσσονταν σε κάθε σκηνή και ότι επέτρεπαν την ομαλή μεταβολή της σκηνικής δράσης χωρίς τη χρονική καθυστέρηση αλλαγής σκηνικού ή πολυδάπανους μηχανισμούς που θα αλλοίωναν ενδεχομένως το ρωμαϊκό Ωδείο. Τα ελάχιστα σκηνικά αντικείμενα που υπήρχαν στη σκηνή κατά τη δεύτερη και τέταρτη πράξη ήταν μάλλον περιττά, κατά τη γνώμη του γράφοντος. Οι προβολές και μόνο αρκούσαν, καθώς εναρμονίζονταν απόλυτα με το χώρο. Η διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη είχε σιγουριά και αποφασιστικότητα, ενώ ήταν συγχρόνως απόλυτα σύμφωνη με την παρτιτούρα και τις οπερατικές μελωδίες. Ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος αξίζει ιδιαίτερα συγχαρητήρια για την άρτια από κάθε άποψη διεύθυνση της πολυπληθέστατης χορωδίας.

Μετά το Βουκουρέστι, τη Σεούλ, την Τιμισοάρα και το Σάσσαρι της Σαρδηνίας, η Τσέλια Κοστέα ερμήνευσε εξαιρετικά τη σκλάβα Αΐντα, γοητεύοντας για μια ακόμη φορά το φανατικό κοινό της στην Αθήνα. Η Κοστέα πέτυχε να εκφράσει τόσο φωνητικά όσο και υποκριτικά τις συναισθηματικές μεταπτώσεις της ηρωίδας της, πολλές φορές με αδιόρατους χρωματισμούς που δημιουργούσαν μια αριστοτεχνικά δομημένη ερμηνευτική σκευή. Δυστυχώς δεν είχαμε την ευκαιρία να την απολαύσουμε στο πλευρό του Ντάριο ντι Βιέτρι, λόγω ασθένειας του Ιταλού τενόρου. Η Κοστέα και ο ντι Βιέτρι, όπως απέδειξαν στη Μαντάμα Μπάτερφλαϊ τον περασμένο χειμώνα, ταιριάζουν απόλυτα φωνητικά και η σκηνική τους συνύπαρξη είναι άρτια. Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο όμως και για τον αντικαταστάτη του, τον επίσης Ιταλό τενόρο Βάλτερ Φρακκάρο, ο οποίος, αν και φωνητικά υπήρξε εξαίρετος, ήταν αδύναμος υποκριτικά και φαινόταν πως δεν διέθετε την απαιτούμενη σκηνική χημεία με την Κοστέα. Από τους υπόλοιπους σολίστες ξεχώρισαν για τη συνολική σκηνική τους παρουσία ο βαθύφωνος Τάσος Αποστόλου ως Ράμφις και ο βαρύτονος Άρης Αργύρης ως Αμονάσρο. Ειδικότερα, ο Αποστόλου φαίνεται κατά την τελευταία τουλάχιστον περίοδο της Ε.Λ.Σ. πως, ως σολίστας, έχει σταθερά φωνητικές και υποκριτικές επιδόσεις υψηλού επιπέδου σε όλους τους ρόλους που αναλαμβάνει. Ο Αργύρης ισορρόπησε υπέροχα μεταξύ των φωνητικών και υποκριτικών απαιτήσεων του ρόλου. Ευχόμαστε να τον βλέπουμε συχνότερα στα πάτρια, σε διαλείμματα από την πολύ ενδιαφέρουσα πορεία του στο εξωτερικό.

Μετά το Βουκουρέστι, τη Σεούλ, την Τιμισοάρα και το Σάσσαρι της Σαρδηνίας, η Τσέλια Κοστέα ερμήνευσε εξαιρετικά τη σκλάβα Αΐντα, γοητεύοντας για μια ακόμη φορά το φανατικό κοινό της στην Αθήνα. Η Κοστέα πέτυχε να εκφράσει τόσο φωνητικά όσο και υποκριτικά τις συναισθηματικές μεταπτώσεις της ηρωίδας της, πολλές φορές με αδιόρατους χρωματισμούς που δημιουργούσαν μια αριστοτεχνικά δομημένη ερμηνευτική σκευή.

Η άκρως επιτυχημένη νέα αυτή παραγωγή της Ε.Λ.Σ. ανέβασε τον πήχη τόσο ώστε να δημιουργεί στο κοινό νέες υψηλές προσδοκίες για την Κάρμεν του Ζoρζ Μπιζέ, που πρόκειται να παρουσιαστεί από την Ε.Λ.Σ. τον Ιούλιο, αλλά και για τις υπόλοιπες θεατρικές επιλογές του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου. Ειδικότερα μάλιστα για την Κάρμεν, αρκεί απλά να αναφέρουμε πως επρόκειτο κανονικά να παρουσιαστεί πέρυσι και η παραγωγή της ακυρώθηκε λόγω της οικονομικής κατάστασης. Εν αναμονή, λοιπόν...

Συντελεστές
Μουσική διεύθυνση Μύρων Μιχαηλίδης (10,11/6) - Ηλίας Βουδούρης (12,15/6)
Σκηνοθεσία:Ενρίκο Καστιλιόνε
Σκηνικά - βίντεο - φωτισμοί: Ενρίκο Καστιλιόνε
Κοστούμια: Σόνια Καμμαράτα
Χορογραφία: Φώτης Διαμαντόπουλος
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος

Αΐντα: Τσέλια Κοστέα (10, 12/6) - Άντα-Λουίζε Μπόγκτζα (11, 15/6)
Ρανταμές: Βάλτερ Φρακκάρο (10, 12/6) - Φραντσέσκο Ανίλε (11/6) - Ντάριο ντι Βιέτρι (15/6)
Άμνερις: Έλενα Γκαμπούρι (10, 12/6) - Ελένα Κασσιάν (11, 15/6)
Αμονάσρο: Άρης Αργύρης (10, 12/6) - Άντζελο Βέτσια (11, 15/6)
Ράμφις: Τάσος Αποστόλου
Βασιλιάς: Δημήτρης Κασιούμης
Ιέρεια: Λένια Ζαφειροπούλου
Αγγελιαφόρος: Χαράλαμπος Βελισσάριος

Ιέρειες / Σκλάβες: Άννα Φράγκου, Κλεοπάτρα Ανερούσου, Όλγα Ζουρμπινά, Ελένη Κλάδου, Κόμη Κλουκίνα, Μάγδα Κούκου-Φέρρα, Μαργαρίτα Κώστογλου, Μάγδα Λαγογιάννη, Ελευθερία Στάμου, Ζωή Σχοινοπλοκάκη, Βίκυ Τσιρογιάννη, Αριάδνη Φιλιππάκη

Σκηνή θριάμβου: Άννα Φράγκου, Όλγα Ζουρμπινά, Κόμη Κλουκίνα, Μάγδα Κούκου-Φέρρα, Μαργαρίτα Κώστογλου, Μάγδα Λαγογιάννη, Ζωή Σχοινοπλοκάκη, Αριάδνη Φιλιππάκη Στέλιος Κατωπόδης, Έκτορ Μπολάνο, Μάικλ Ντούλαν, Πέτρος Κουρουπάκης, Νίκος Μοσχής, Έλτον Ντιμρότσι, Θανάσης Σολωμός, Δημήτρης Φέρρας

10, 11, 12, 15 Ιουνίου 2016
Ώρα έναρξης 21.00

Τιμές εισιτηρίων
Άνω Διάζωμα €25, Ζώνη Γ’ €45, Ζώνη Β’ €55,
Ζώνη Α’ €60. Διακεκριμένη Ζώνη Β’ & Δ’ €85
Διακεκριμένη ζώνη Γ’ €100 / Παιδικό, φοιτητικό €15

Ωδείο Ηρώδου Αττικού

Πηγή : diastixo.gr