Γρηγόρης Αζαριάδης: «Σκοτεινός λαβύρινθος»

2019-10-31 17:05

Ο Γρηγόρης Αζαριάδης είναι ίσως από τους καλύτερους σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας και θεωρώ πως η «μεταγραφή» του στο Μεταίχμιο είναι απόλυτα δίκαιη. Κάθε βιβλίο του έχει διαφορετικό αέρα, όμως το ύφος του συνεχώς εξελίσσεται και δίνει κάτι καινούργιο. Από τους άκρως πολιτικούς νεο-πολάρ Παλιούς λογαριασμούς, στη μεσογειακή νεο-νουάρ Τελευταία παράσταση της Μαρίνας Φιλίππου και στο καθαρόαιμο αστυνομικό Μοτίβο του δολοφόνου, πάντα βλέπουμε και κάτι καινούργιο από τον συγγραφέα μας. Τι έχει να μας πει ο Σκοτεινός λαβύρινθος, πρόσφατα υποψήφιος για το Βραβείο Κοινού Public στην κατηγορία της Ελληνικής Πεζογραφίας;

Για αρχή, δεν θα σταθώ πολύ στην πλοκή: μια οικογένεια σφαγιάζεται από εκτελεστές, η αστυνόμος Τρύπη και η ομάδα της αναλαμβάνουν την έρευνα αλλά, ταυτόχρονα, εμφανίζεται και το μοναδικό ζωντανό μέλος της οικογένειας με βλέψεις για εκδίκηση. Το μετά, στις σελίδες μιας ιστορίας γεμάτης δράση και ανατροπές, οι οποίες διαβάζονται με ευκολία και χωρίς καθυστερήσεις. Μπορώ να πω πως αυτό είναι το πιο γεμάτο βιβλίο του Αζαριάδη. Μπορεί ένα σημαντικό μέρος της πλοκής να γίνεται αναμενόμενο από κάποια στιγμή και ύστερα, όμως όλα δένουν ωραία αφηγηματικά στο τέλος.

Οι ιστορίες των ηρώων των υπόλοιπων βιβλίων του ζουν πάλι εδώ, όμως δεν αναπτύσσονται και πολύ σε σχέση με τα προηγούμενα βιβλία. Αυτό δεν συμβαίνει γιατί είναι επίπεδοι οι ήρωες, αλλά γιατί για πρώτη φορά στη σειρά παρακολουθούμε και την ιστορία της επιζώσας κόρης και αδερφής των θυμάτων, η οποία είναι αρκετά πολυσύνθετη και τραγική – σαν μια άλλη Ηλέκτρα, προετοιμάζεται να βυθιστεί στην εκδίκηση με κάθε κόστος. Ταυτόχρονα, βέβαια, ακολουθούμε κι έναν εκτελεστή που έχει μια σχέση με το έγκλημα, όμως συνάμα δεν έχει. Έναν χαρακτήρα που τον έχουν πάρει στο κυνήγι και, σαν άλλος μεγάλος καταραμένος δολοφόνος, αποδέχεται στωικά ό,τι έρχεται. Φόρος τιμής τόσο στην Ντελόν του Δολοφόνου με το αγγελικό πρόσωπο, όσο και στον Μαρτίν Τεριέ από την Πρηνή θέση του σκοπευτή, ενός από τα αγαπημένα βιβλία του συγγραφέα.

Όμως άλλο είναι το στοιχείο που πρέπει κανείς να επαινέσει: την υπέροχη έρευνα που έχει γίνει προς αποτύπωση του ελληνικού υποκόσμου. Για πρώτη φορά βλέπουμε πώς απλώνεται το δίκτυο των εκτελεστών στον ελλαδικό χώρο, με τους διαμεσολαβητές και τους εντολείς, τους ίδιους τους εκτελεστές αλλά και όσους παίζουν τον παραμικρό σημαντικό ρόλο στο καρουζέλ του θανάτου. Είναι ένας ρεαλιστικός κόσμος που αναπνέει και συχνά σε απωθεί να τον αγγίξεις, καθώς ξέρεις πως είναι πραγματικός.

Στο διά ταύτα, ο Σκοτεινός λαβύρινθος είναι ένα εξαιρετικό δείγμα αστυνομικής λογοτεχνίας, που δεν πρέπει να χάσετε.

Στο τέλος, όμως, τι είναι ο Σκοτεινός λαβύρινθος; Νεο-πολάρ; Μεσογειακό νουάρ; Αστυνομικό; Ή ιστορία εκδίκησης; Λίγο απ’ όλα, όμως περισσότερο το βιβλίο τείνει στο ευρωπαϊκό θρίλερ. Σε έναν χώρο όπου μεσουρανούν συγκεκριμένοι Γάλλοι (όπως ο Καρίλ Φερέι) και αρκετοί Σκανδιναβοί (όπως ο Άρνε Νταλ), ο Αζαριάδης επιλέγει να κρατήσει τα στοιχεία που αγαπά περισσότερο από την κάθε σχολή, αλλά και να τιμήσει τα σημεία αναφοράς του (Μανσέτ, Σγιέβαλ-Βαλέε). Το προϊόν είναι κάτι ελληνικό, πλέον, ίσως και πιο φιλόδοξο από ποτέ, και δείχνει τον δρόμο σε όσους άλλους θέλουν να γράψουν ένα γερό αστυνομικό.

Και κάπου εδώ θα ήθελα να επισημάνω αυτό που θεωρώ επίτευγμα στο συγκεκριμένο βιβλίο: πως τολμάει να διαφέρει από τα προηγούμενα. Τη στιγμή που οι περισσότεροι ομοεθνείς συγγραφείς παλεύουν να διατηρήσουν ένα συγκεκριμένο ύφος, άλλοτε μιμούμενοι τον Γιάννη Μαρή (και κατ’ επέκταση τον Μάρκαρη) και άλλοτε εμπνευσμένοι από τους μεγάλους Σκανδιναβούς. Όμως είναι πολύ λίγοι όσοι γελάνε με τις ταμπέλες αυτές, τις δείχνουν με το δάχτυλο και κάνουν του κεφαλιού τους. Θα ήταν λάθος να αναφερθώ σε ονόματα, μιας και το πιθανότερο είναι να αδικηθούν οι προθέσεις μου σαν προσβολή, όμως απλά θα ήθελα να τονίσω τη σημασία αυτού του θάρρους του συγγραφέα. Γιατί ναι, είναι πιο εύκολο να παίζεις με τα ίδια μοτίβα από το να αλλάζεις παραστάσεις και να μη δίνεις λογαριασμό στο κοινό που επιβάλλει πολλές φορές στον συγγραφέα τι να γράψει μέσα από τις πωλήσεις του βιβλίου. Όμως θέλει πολύ κουράγιο να προσπαθήσεις να πας κόντρα σε όλα και να γράψεις κάτι διαφορετικό σε σχέση με ό,τι έχεις κάνει ως τώρα.

Και ίσως αυτό το στοίχημα να μένει σχεδόν κερδισμένο, μιας και θα ήθελα πολύ περισσότερο την ομάδα της αστυνόμου Τρύπη να έχει χαρακτήρα και βάρος όπως στα προηγούμενα βιβλία. Κανείς θα το καταλόγιζε αυτό σαν βαρεμάρα του συγγραφέα, όμως δεν μπορείς να πεις κάτι τέτοιο μετά την έρευνα και την αληθοφάνεια που παρατηρείς σε κάθε σελίδα του βιβλίου. Πιο πολύ θα το αποκαλούσα μια παράπλευρη απώλεια, μια προτεραιότητα δική σου και όχι του συγγραφέα.

Στο διά ταύτα, ο Σκοτεινός λαβύρινθος είναι ένα εξαιρετικό δείγμα αστυνομικής λογοτεχνίας, που δεν πρέπει να χάσετε. Δεν θα σας κουράσει, θα σας κάνει να περάσετε ωραία και να δείτε τον ελληνικό υπόκοσμο με άλλο μάτι. Πάνω απ’ όλα, όμως, θα βυθιστείτε στα μυστικά του και δεν θα θέλετε να βρείτε γρήγορα την έξοδο.

 

Σκοτεινός λαβύρινθος
Γρηγόρης Αζαριάδης
Μεταίχμιο
504 σελ.
ISBN 978-618-03-1403-8
Τιμή €16,60

 

 

 

πηγή : diastixo.gr