Δράση για μια Άλλη Πόλη-Οι ρουφιανίτσες μια αναδρομή για το Σισμανόγλειο

του Μπάμπη Δαμουλιάνου - Ευαγγελάτου

Δεν τις πρόφτασα. Οι εργαζόμενοι στο τότε «Φυματιολογικόν Ινστιτούτο Ιωάννου Α. Σισμάνογλου και του οίκου αυτού - Σανατόριον εν Μελισσίοις ΑΘΗΝΑΙ», εκμεταλλευόμενοι την κόντρα ανάμεσα στον «εθνάρχη» (Κων/νο Καραμανλή) και τον δημοσιογράφο που ήταν εκδότης της εφημερίδας Εστία, κάποιον από την μια κυπριακή οικογένεια «Κύρου» που δεν θυμάμαι το μικρό όνομα, κατάφεραν να στείλουν τον ισόβιο Δ/ντή τους Σάββα Παπαεμμανουήλ στην φυλακή Τίρυνθας, όπου και τελεύτησε τον αμαρτωλό του βίο. Αξιόλογη κατά την γνώμη μου η άνοδος και η πτώση του κυρίου αυτού. Γιατρός ακτινολόγος από την Δωδεκάνησο ξενιτεύτηκε στην Αιθιοπία όπου υπήρχε μία ανθούσα ελληνική παροικία για να κάνει την τύχη του. Δεν βρήκε εκεί διαγνωστικά ακτινολογικά μηχανήματα, παραπονέθηκε στον αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ, τον έριξε στο φιλότιμο και αποφασίστηκε η αγορά τους. Ο αυτοκράτορας του έδωσε τα σχετικά χρήματα και ξεκίνησε για την Ευρώπη με σκοπό την παραλαβή τους. Ενδιάμεσος σταθμός η Αθήνα όπου και τελικά παρέμεινε για να κυνηγήσει το όνειρο του! Ο καιρός περνούσε η απάτη αποκαλύφτηκε στην Αντίς Αμπέμπα και καταδικάστηκε ερήμην στην αποκοπή της δεξιάς του χειρός. Δεν υπήρχε διακρατική συμφωνία για την προσαγωγή του. Εδώ συνάντησε τον εθνικό ευεργέτη Ιωάννη Σισμάνογλου όπου η Φυματίωση είχε αποδεκατίσει κυριολεκτικά την οικογένεια του (αδελφή, αδελφό...). Τον συμβούλεψε για ανέγερση ενός Σανατορίου στη μνήμη τους. Για άλλη μια φορά συνάντησε ευήκοον ους. Επιλέχτηκε περιοχή στα όρια των δήμων Βριλησσίων, Μελισσίων και Αμαρουσίου, όπου με το θαυμάσιο σχέδιο του αρχιτέκτονα Γεωργίου Οικονομήδη και επίβλεψη του μηχανικού Π. Μανουηλίδη κτίστηκε το κτήριο του οποίου την πρόσοψη σήμερα καθένας μπορεί να καμαρώσει ενώ η αφεντιά μου πρόφθασε να το χαρεί ολάκερο και πανταχόθεν ελεύθερο έναν ολόκληρο χρόνο και μια μέρα -ποινή λόγω μιας απουσίας μου- από 19 Μαρτίου 1969 μέχρι 20 Μαρτίου 1970 της εκεί θητείας μου, σαν εσωτερικός βοηθός στη θωρακοχειρουργική κλινική. Εκεί έμαθα πως ο Ιωάννης Σισμάνογλου ενθουσιάστηκε με το κτήριο εκφράζοντας μόνο ένα μικρό παράπονο στον Σάββα. Δεν είχαν προβλέψει μια μικρή εκκλησούλα εντός του χώρου, επιθυμία που αμέσως ικανοποιήθηκε με τον ορισμό ενός μικρού δωματίου στο υπόγειο γι’ αυτό τον σκοπό. Το 1951 ο Ιωάννης Σισμάνογλου μας άφησε χρόνους και ισόβιο διαχειριστή στη διαθήκη του για το Σισμανόγλειο όριζε τον Σάββα! Ο τελευταίος –τότε δεν υπήρχαν κάμερες- εγκατέστησε μικροφωνικές συσκευές μέχρι και την τελευταία γωνίτσα του Σανατορίου. Οι εργαζόμενοι εκεί, αυτά τα διαολικά μαραφέτια τα ονόμασαν Ρουφιανίτσες! Η τρομοκρατία στο εσωτερικό του ιδρύματος και οι εκβιασμοί άρχισαν να δίνουν πλούσιους τους καρπούς τους στον διαχειριστή, μέχρι που το πράγμα έφθασε στα αυτιά του τότε Κύρου της Εστίας και το έκανε βούκινο. Ο Παπαεμμανουήλ που στο μεταξύ είχε εκλεγεί βουλευτής Δωδεκανήσου με την ΕΡΕ μήνυσε την εφημερίδα, ακολούθησε δίκη, η Εστία αθωώθηκε, στον Σάββα έριξαν 10.5 χρόνια φυλακή τα οποία δεν αποδέχτηκε και τόσκασε για το Παρίσι. Ο Καραμανλής που είχε άγρια κόντρα με την Εστία -ενδοοικογενειακές διαφορές του χώρου- δεν μπορούσε να το ανεχτεί, εδώ υπήρχε διακρατική συμφωνία σύλληψης εγκληματιών και η Γαλλική αστυνομία του τον έφερε πακέτο. Οδηγήθηκε στις φυλακές της Τίρυνθας όπου και άφησε τον μάταιο τούτο κόσμο. Αγαπητοί φίλοι και φίλες. Όταν σας μείνει καιρός, πάρτε τον δρόμο με τους ευκαλύπτους, μπείτε στο προαύλιο του Σισμανογλείου, θαυμάστε την πρόσοψη και την σκάλα της εισόδου του, κάπου δεξιά ανάμεσα στις φυλλωσιές ανακαλύψετε την προτομή του δωρητή και ιδρυτή του και διαβάσετε πάνω σ’ αυτή τα λόγια του: «Από την κοινωνία τ’ αποκτήσαμε, στην κοινωνία οφείλουμε να τ’ αποδώσουμε». Υπάρχουν αραιά και πού τέτοιοι άνθρωποι, ανάμεσα στους οπαδούς της «ελεύθερης» οικονομίας... Μπάμπης Δαμουλιάνος Ευαγγελάτος, Βριλήσσια. Υ.Γ. ΟΧΙ ΚΑΜΕΡΕΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ