Αναστασία-Αικατερίνη Αλεξοπούλου // Βόρεια προάστια της Αθήνας και πρόσφυγες της Μικρασίας

2022-02-07 19:43

Η ιστορική εξέλιξη των Βορείων προαστίων της ελληνικής πρωτεύουσας, της Αθήνας, είναι “δεμένη” με το προσφυγικό στοιχείο: τους Συνέλληνές μας, οι οποίοι κατέφτασαν κυνηγημένοι στη Μητέρα Ελλάδα, ως αποτέλεσμα της Μικρασιατικής καταστροφής του 1922 και της τότε ανταλλαγής των πληθυσμών ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Ήταν ένα ανθρώπινο δράμα, για εκατοντάδες χιλιάδες ψυχές, που όμως είχε καταλυτικές συνέπειες για την πορεία ολόκληρων περιοχών της Αττικής γης.

          Τι ήταν μέχρι το 1922 οι σημερινές εκτάσεις των Βορείων προαστίων της Αθήνας; Ήταν, αναμφίβολα, πανέμορφοι τόποι, που όμως υπήρξαν ως τότε αποκομμένοι από τον αστικό ιστό της πρωτεύουσας. Αποτελούσαν ξεχωριστά ωραία χωριά, μέσα στη μοναδική φύση που σχηματίζει το αττικό τοπίο, ή τουριστικά θέρετρα των εύπορων Αθηναίων της εποχής. Όσο και να φαντάζει σήμερα παράξενο στις νεώτερες γενιές, μέρη όπως το Μαρούσι, η Κηφισιά ή η Εκάλη θεωρούνταν από τους προγόνους μας ως εξοχή, στην οποία ξέφευγαν οι κάτοικοι της Αθήνας για να ξεκουράζονται!

          Αυτό άλλαξε άρδην το 1922. Το ελληνικό προσφυγικό στοιχείο έδωσε νέα πνοή σ' αυτά τα ιστορικά μέρη, γνωστά για την ονοματοδοσία τους από την εποχή ακόμα του αρχαίου βασιλιά των Αθηνών Θησέα. Σχηματίστηκαν ολόκληροι οικισμοί, προσφυγικοί στην αρχή, σε περιοχές που ένωσαν τον ιστό της πρωτεύουσας (το ιστορικό κέντρο) με τα Βόρεια προάστια: γεννήθηκαν έτσι οι περιοχές που σήμερα πολύ καλά γνωρίζουμε και αγαπάμε. Η Νέα Φιλαδέλφεια κι η Νέα Ιωνία, η Νέα Χαλκηδόνα κι η Μεταμόρφωση, και τόσες άλλες...

          Οι άνθρωποι αυτοί -οι Έλληνες πρόσφυγες της Μικρασίας, του Πόντου, αλλά και της Ανατολικής Θράκης...-, με το μεράκι και την εργατικότητά τους σύντομα μετέτρεψαν το δάκρυ και τον πόνο σε πρόοδο και προκοπή. Οι προσωρινές παραγκουπόλεις γρήγορα μετατράπηκαν σε όμορφα σπίτια, σε μονοκατοικίες και όχι μόνο, που “ζωγράφισαν” το αθηναϊκό τοπίο, εμπλουτίζοντας πράγματι τον τοπικό μας πολιτισμό. Και μπορεί η μνήμη της γης της Ιωνίας να παρέμεινε ζωντανή στις καρδιές, αλλά η προσφορά των ανθρώπων αυτών στον τόπο που αργότερα έγινε γνωστός με τη γενική ονομασία Βόρεια προάστια της Αθήνας παρέμεινε ανεξίτηλη.

          100 χρόνια μετά... Το 2022 δεν είναι 1922. Παρ' όλα αυτά δεν πρέπει να ξεχάσουμε ποτέ τους προγόνους μας που δημιούργησαν μια σύγχρονη χώρα. Τους γεννήτορες των Βορείων προαστίων, αυτούς που κατάφεραν να δώσουν ζωντάνια και κινητικότητα στους σημερινούς Δήμους του τόπου μας. Ενός τόπου, στον οποίο γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε, για τον οποίο οφείλουμε πάρα πολλά σ' εκείνους. Για να παραμείνουν ζώσες αναμνήσεις όλα όσα συνέβησαν τότε, αλλά και ένα όνειρο που τροφοδοτεί το μέλλον.

 

          * Η κυρία Αναστασία-Αικατερίνη Αλεξοπούλου είναι Βουλευτής Β1΄ Βορείου Τομέα Αθηνών, με την Ελληνική Λύση.